Studiekeuze: begin op tijd!

Reactie ouder:
“Het studiekeuze onderzoek van T. is echt een succes. We zien dat T. veel meer focus en motivatie heeft sinds hij weet wat hij wil qua studie. Dit hadden we eerder moeten doen?”

Tegenwoordig moeten de scholieren al vroeg belangrijke beslissingen nemen die invloed hebben op hun vervolgopleiding. Als je 15 of 16 bent moet je je profiel kiezen en zo rond 16, 17, 18 jaar kom je te staan voor de vraag welke opleiding je gaat volgen na de middelbare school. Voor sommige jongeren is het duidelijk en zij weten snel wat zij willen. Voor veel anderen is de studiekeuze echter een lastige opgave, die zij graag voor zich uitschuiven. Het is voor hen en ook voor ouders moeilijk om de vele mogelijkheden te overzien.

Soms blijven de jongeren te lang in het uitstelgedrag en komen ze in de stress omdat ze het nog niet weten en anderen uit hun omgeving misschien wel. De kans om “even snel” wat te kiezen zonder er goed over na te denken en zonder zich goed te informeren wordt dan steeds groter en daarmee ook het risico om op een niet goed passende opleiding terecht te komen. Als je kind zich niet prettig voelt bij de opleiding en besluit ermee te stoppen is dat erg jammer van de investering in geld, tijd en energie die je in een opleiding steekt. Bovendien begint dan het proces van het kiezen van een vervolgopleiding opnieuw.

Hoe pak je het als ouder nu aan om je kind in een vroeg stadium te begeleiden met de studiekeuze?

Hieronder 5 tips om je op weg te helpen.

Tip 1 – Begin op tijd over de studiekeuze

Vermijd de stress die het gevolg is van het uitstelgedrag te vermijden. Dus als het je opvalt dat je kind alles rondom de studiekeuze voor zich uitschuift, zou je om te beginnen in een vroeg stadium af en toe eens kunnen vragen of er op school al aandacht wordt besteed aan de studiekeuze. Zo breng je op een ontspannen manier een gesprek daarover op gang. Als er op school aandacht aan wordt besteed, vraag dan wat verder door. Bijvoorbeeld naar wat je kind ervan vond en of hij er iets van heeft opgestoken. Schrik niet als je kind “er niets aan vond” of zoiets dergelijks.

Een goed moment om het onderwerp aan te snijden is bijvoorbeeld aan het einde van Havo 3, in Havo 4, VWO 4 of VWO 5. In ieder geval ruim voor het eindexamenjaar. Dit lijkt vroeg, maar de scholieren hebben vaak volle agenda’s en er zullen zeker periodes zijn waarop je als ouder merkt dat ze veel aan hun hoofd hebben en letterlijk weinig tijd hebben voor andere zaken dan school, eventueel baantje, sport, vrienden en ontspanning. Hun prioriteiten liggen op andere vlakken dan school en vervolgopleiding. Ook is het puberbrein is nog volop in ontwikkeling, waardoor jongeren in deze leeftijd  nog niet altijd goed ver vooruit kunnen kijken.

Tip 2 – Bespreek het onderwerp studiekeuze regelmatig

Laat studiekeuze en mogelijke opleidingen een regelmatig terugkerend onderwerp zijn, zonder dat je erop blijft hameren. Kijk zelf als ouder af en toe naar opleidingen, opleidingsinstituten en steden en praat met je kind over wat je is opgevallen en hoe je het vond. Probeer hierbij niet te pushen en al te sturend te zijn, want wellicht krijgt je kind dan weerstand hiertegen.

Tip 3 – Laat beroepen van familieleden, vrienden en kennissen aan de orde komen

Het kan ook helpen om verschillende beroepen van familieleden, vrienden en kennissen af en toe te bespreken. Dat kan een kind houvast geven. Dan gaat het er niet om dat je kind dat ook zou moeten doen, maar het geeft inzicht in wat er allemaal mogelijk is en wat zo’n beroep concreet inhoudt. Het is nog erg abstract voor ze en ze kunnen zich niet makkelijk een voorstelling maken van wat je dan doet. Voor veel scholieren zijn allerlei beroepen nog heel erg ver weg, maar het is eigenlijk dichterbij dan ze denken.

Tip 4 – Bezoek samen met je kind open dagen

Tenslotte kun je als ouder ook bekijken wanneer er (online) open dagen zijn en met je kind overleggen om deze samen te bezoeken/bekijken. Twee zien meer dan één en als ouder let je op andere dingen dan je kind. Hierna kun je er ook gemakkelijker over praten en er nog eens op terugkomen bij je kind. Ook het vergelijken van dezelfde opleiding bij verschillende opleidingsinstituten en verschillende steden kan heel verhelderend zijn.

Tip 5 – Bekijk het toekomstperspectief

Kijk bij opleidingen ook naar mogelijke functies en banen, zodat je kind een idee krijgt waar je na je studie bijvoorbeeld terecht kan komen. Als je merkt dat je kind terugschrikt voor de functies en banen, geef dan aan dat dit mogelijkheden zijn, maar dat het niet vast staat.

Kortom: ook al lijkt het nog ver weg en is je kind er (uiterlijk) nog helemaal niet mee bezig, kaart het onderwerp studiekeuze af en toe aan. Dan kan het nog op een ontspannen manier.

Heb je vragen over het omgaan met je kind voor wat betreft studiekeuze of heb je praktische vragen rondom de studiekeuze en het studeren, neem dan gerust vrijblijvend contact op. Ik begeleid al jaren scholieren en studenten met hun studiekeuze en vrijwel alle kinderen vinden een opleiding die bij hun past en waarin ze zich gelukkig voelen.

Iedere woensdagavond tussen 19.30 – 20.30 uur gratis telefonisch spreekuur!